Słodkie wypieki ze Śląska od dawna zajmują wyjątkowe miejsce w polskiej tradycji kulinarnej. Ten bogaty region słynie z wielu smacznych ciast, deserów i słodkości, które koniecznie trzeba spróbować. W książce "Tradycje kulinarne Polski" znajdziemy osobny rozdział poświęcony tym regionalnym specjałom.
Słodkie wypieki śląskie
Śląsk słynie z wyjątkowych tradycji cukierniczych i wspaniałych słodkości. Wśród regionalnych specjałów znajdziemy mnóstwo smacznych ciast, ciasteczek i deserów. Niektóre z nich mają bardzo długą historię i od wieków towarzyszą Ślązakom podczas świąt oraz rodzinnych uroczystości.
Do najbardziej rozpoznawalnych śląskich wypieków należą na pewno kołocz śląski, czyli rodzaj sernika z kruszonką, a także szarlotka śląska z charakterystycznymi składnikami. Kolejnym hitem jest makowiec śląski, wyjątkowo sycące i pożywne ciasto z nadzieniem z maku. Ale to nie wszystko. Znajdziemy tu również pyszne rogale świętomarcińskie, słodkie racuchy czy aromatyczne pierniki.
Tradycje i historia
Śląskie wypieki cukiernicze mają długą i ciekawą historię. Niektóre z nich sięgają nawet średniowiecza, kiedy zakony sprowadzały nowe przyprawy i składniki. Z biegiem czasu powstawały kolejne regionalne odmiany ciast i ciasteczek, na które wpływ miały różne kultury i tradycje.
Wiele śląskich słodkości związanych jest ze świętami i ważnymi wydarzeniami. Na przykład rogale świętomarcińskie piecze się właśnie na dzień św. Marcina. A szarlotka śląska króluje na wielkanocnych stołach już od wielu pokoleń.
Śląskie ciasta i desery
Kuchnia śląska słynie nie tylko z regionalnych ciast i ciasteczek, ale także z wyjątkowych deserów. Wśród najbardziej charakterystycznych znajdziemy na przykład śląską szpajzę – rodzaj musu owocowego lub kaszy manny z owocami i bakaliami. Kolejną popularną słodkością jest krupniok, czyli placek drożdżowy z rodzynkami i makiem.
Śląskie desery i ciasta od dawna stanowią ważny element regionalnej tradycji kulinarnej. Nic zatem dziwnego, że zajmują tak wyjątkowe miejsce w książce „Tradycje kulinarne Polski”.
Nie brakuje tu również miodowników, naleśników, klusek śląskich na słodko i wielu innych oryginalnych deserów i przysmaków. Tradycyjne regionalne ciasta wzbogaca się czasem o nowe interpretacje – na przykład kołocz ze słonecznikiem i orzechami lub wegańską szarlotkę.
Poznaj przepisy
Aby móc samodzielnie przyrządzić te regionalne smakołyki w domu, warto poznać oryginalne, tradycyjne przepisy. Dzięki temu doświadczymy prawdziwych smaków Górnego Śląska.
Przepisy na wiele słynnych śląskich ciast, ciasteczek i deserów można znaleźć w książce „Tradycje kulinarne Polski”. Z pewnością zainspirują nas do eksperymentowania w kuchni i odkrywania wyjątkowych słodkości tego regionu.
Czytaj więcej: XVIII Festiwal Śląskie Smaki w Tarnowskich Górach: Pokażemy datę krótko
Regionalne słodycze Górnego Śląska
Najbardziej charakterystyczne dla Górnego Śląska są takie słodkości jak kołocz śląski, szarlotka śląska, makowiec śląski czy rogale świętomarcińskie. Ale równie typowe okazują się racuchy, pączki i faworki, które przygotowuje się zwłaszcza na tłusty czwartek.
- racuchy – smażone placuszki drożdżowe polane lukrem, dżemem lub cukrem pudrem
- pączki – pulchne pączki nadziewane konfiturą lub budyniem
- faworki – chrupiące ciasteczka smażone na głębokim tłuszczu, posypane cukrem pudrem
Oczywiście to nie jedyne regionalne słodkości. W Piekarach Śląskich koniecznie trzeba skosztować oryginalnych piekarskich rogali świętomarcińskich. A z Bytomia pochodzą słynne bytomskie suchary – wypiek przypominający biszkopt.
Dziedzictwo kulinarne
Śląskie wypieki stanowią ważną część regionalnego dziedzictwa kulturowego. Przepisy przekazywane są z pokolenia na pokolenie i ewoluują wraz z upływem czasu. Dlatego tak cenne są wszelkie próby dokumentacji tradycyjnych smaków, na przykład w książce „Tradycje kulinarne Polski”.
Z drugiej strony w ostatnich latach obserwuje się modę na eksperymentowanie z dobrze znanymi śląskimi przysmakami i tworzenie ich nowoczesnych odsłon. Tak rodzą się zupełnie nowe wariacje kultowych ciast i deserów.
Wyjątkowe desery kuchni śląskiej
Oprócz popularnych wypieków, kuchnia śląska oferuje także wiele mniej znanych, ale równie wyjątkowych deserów. Należą do nich między innymi regionalne odmiany kaszy manny, knedli, naleśników oraz różnego rodzaju kremy i musы.
| kasza manna ze śliwkami lub truskawkami | knedle ze śliwkami |
| naleśniki smażone na maśle | krem budyniowy |
Część z tych deserów ma swoje korzenie w tradycji, ale część to stosunkowo nowe interpretacje, łączące regionalne składniki w oryginalny sposób. W każdym razie śląskie słodkości zawsze prezentują się wyśmienicie i zaspokoją najbardziej wyrafinowane podniebienia.
Nowe inspiracje
Współczesna kuchnia śląska chętnie czerpie z dawnych tradycji, ale też poszukuje zupełnie nowych inspiracji. Dlatego oprócz klasycznych regionalnych deserów pojawia się coraz więcej eksperymentalnych odmian popularnych ciast i nowatorskich połączeń smakowych.
W ten sposób rodzą się na przykład autorskie wariacje na temat kołocza śląskiego, wegańskie wersje tradycyjnych ciast i całkiem nowe desery łączące składniki znane ze śląskiej kuchni.
Smaczne ciastka z Piekar Śląskich
Piekary Śląskie od lat słyną ze swoich wyśmienitych wypieków, których nie sposób nie skosztować odwiedzając ten region. Najpopularniejsze piekarskie smakołyki to na pewno rogale świętomarcińskie z charakterystycznym aromatem anyżu i majeranku.
Ale oprócz nich koniecznie trzeba spróbować również innych regionalnych ciasteczek z Piekar Śląskich:
- misiurki – małe ciasteczka z kremem
- kruchy z rodzynkami
- pierniczki z lukrem
Miejscowe cukiernie oferują także szeroki wybór babeczek, ciast, tortów i innych smakołyków, które można zabrać ze sobą w podróż po Śląsku lub jako oryginalną pamiątkę.
Nowe interpretacje
Piekarskie ciastka, choć osadzone głęboko w tutejszej tradycji, podążają jednak za trendami i gusta współczesnych konsumentów. Dlatego oprócz klasycznych wersji powstają nowe odsłony popularnych przysmaków.
Pojawiają się więc rogale świętomarcińskie z kremem pistacjowym, bezy z owocami albo wegańskie babeczki czekoladowe. Piekarscy cukiernicy chętnie eksperymentują z dobrze znanymi smakami.
Tradycyjne wypieki z Katowic
Stolica Górnego Śląska również ma do zaoferowania wiele smacznych, tradycyjnych wypieków. Choć katowicka cukiernia nie jest może tak sławna jak piekarska, to i tu znajdziemy kilka charakterystycznych regionalnych smakołyków.
Do najbardziej rozpoznawalnych należą:
- parzone bułeczki z kremem
- pączki nadziewane różą
- jagodzianki, czyli drożdżówki z jagodami
W ostatnich latach katowiccy cukiernicy eksperymentują z nowymi smakami i dodają modne składniki do tradycyjnych ciast. W ten sposób tutejsze wypieki nabierają nowoczesnego charakteru, choć wciąż czerpią z regionalnych korzeni.
Nowe trendy
Katowicka sztuka cukiernicza podąża za ogólnymi trendami w piekarnictwie i cukiernictwie. Dlatego pojawia się tu coraz więcej wegańskich i bezglutenowych wypieków, babeczek z owocami egzotycznymi, ciast z modnymi składnikami superfoods czy deserów z nutą azjatyckich smaków.
Część cukierników nadal skupia się jednak na tradycyjnych regionalnych recepturach, dbając o zachowanie kulinarnego dziedzictwa Śląska. Całe szczęście, w Katowicach każdy znajdzie coś dla siebie.
Podsumowanie
W powyższym artykule przybliżyłem regionalne tradycje cukiernicze Górnego Śląska. Opisałem najpopularniejsze wypieki, takie jak kołocz śląski, szarlotka czy makowiec, które od wieków towarzyszą Ślązakom. Przedstawiłem też mniej znane smakołyki, jak śląska szpajza, krupnioki czy klusków na słodko.
Pokazałem, że śląskie słodkości mają długą i barwną historię, a wiele z nich związanych jest ze świętami i lokalnymi tradycjami. Nie zapomniałem o nowych trendach i współczesnych interpretacjach tradycyjnych przepisów. Opisałem również wypieki charakterystyczne dla Piekar Śląskich i Katowic.
Zachęciłem też do poznania oryginalnych regionalnych przepisów, by samemu przyrządzić te wyjątkowe smakołyki w domu. W końcu nic tak nie odda prawdziwych smaków Górnego Śląska, jak tradycyjne wykonanie z autentycznych składników.
Mam nadzieję, że ten obszerny materiał pozwolił poznać bogactwo i różnorodność śląskich tradycji cukierniczych. Z pewnością każdy znajdzie tu coś dla siebie i zainspiruje się do własnych kulinarnych poszukiwań.
Tagi
Udostępnij artykuł
