Nysa to piękne, historyczne miasto położone w województwie opolskim, które zachwyca zabytkami architektury, ciekawymi muzeami i malowniczymi zaułkami. Spacerując po mieście, można poczuć ducha minionych epok i podziwiać liczne perły sztuki budowlanej. W artykule przybliżamy najciekawsze miejsca, które koniecznie trzeba zobaczyć, odwiedzając to urokliwe miasto.
Najważniejsze zabytki architektury Nysy
Bazylika św. Jakuba i Agnieszki
Bazylika św. Jakuba i Agnieszki to jedna z największych świątyń Nysy i jednocześnie jej najcenniejszy zabytek sakralny. Świątynia została wybudowana w XIV wieku w stylu gotyckim i przebudowana w XVIII wieku w stylu barokowym. Imponująca bryła bazyliki z dwoma potężnymi wieżami góruje nad panoramą miasta. We wnętrzu zachwycają barokowe ołtarze, ambona i chrzcielnica. W krypcie znajdują się grobowce biskupów wrocławskich. Bazylika stanowi obowiązkowy punkt na mapie zabytków Nysy.
Wieża Piastowska
Wieża Piastowska to jedyna pozostałość po średniowiecznym zamku książąt piastowskich w Nysie. Potężna, czworoboczna wieża o wysokości 42 metrów została wzniesiona w XIII wieku i pełniła funkcję obronną. Do dzisiaj zachowały się elementy architektury obronnej wieży - małe okienka strzelnicze i ganki obronne. Wieża góruje nad Starówką i jest jednym z symboli Nysy.
Brama Wrocławska
Malownicza Brama Wrocławska to jedyna zachowana brama miejska dawnych fortów Nysy. Została zbudowana na przełomie XIII i XIV wieku i stanowiła część systemu obwarowań miejskich. Charakterystyczny, gotycki kształt bramy z ostrołukowym przejazdem i dwiema wieżyczkami bardzo dobrze komponuje się z zabytkową starówką.
Muzea i galerie sztuki w Nysie
Muzeum Diecezjalne
Muzeum Diecezjalne mieści się w dawnym Pałacu Biskupim. Zgromadzono w nim liczne dzieła sztuki sakralnej - malarstwo, rzeźby, tkaniny, starodruki. Wśród zbiorów na uwagę zasługują XV-wieczne szaty liturgiczne, arrasy flamandzkie z XVI wieku oraz Obraz Czarnej Madonny z Dzieciątkiem. Muzeum jest obowiązkowym punktem dla miłośników sztuki sakralnej.
Muzeum Kultury Ludowej
Muzeum Kultury Ludowej mieści się w zabytkowej kamienicy i prezentuje bogate zbiory etnograficzne związane z kulturą ludową regionu. Wśród eksponatów znajdują się przedmioty codziennego użytku, meble, stroje ludowe, narzędzia rolnicze i rzemieślnicze. Szczególnie cenne są XVIII-wieczne obrazy cechowe. Muzeum przybliża historię i tradycje ludowe ziemi nyskiej.
Galeria Sztuki Współczesnej
Galeria Sztuki Współczesnej mieści się w zabytkowej Willi Towarzystwa Spożywczego i prezentuje czasowe wystawy artystów współczesnych - malarstwo, grafikę, rzeźbę, fotografię. Organizowane są tu także koncerty muzyki kameralnej i spotkania dyskusyjne poświęcone sztuce najnowszej. Galeria stwarza możliwość kontaktu z aktualnymi trendami artystycznymi.
Nyski Rynek - serce miasta
Ratusz
Monumentalny gmach Ratusza w Nysie wybudowano w latach 1750-1755 w stylu barokowym według projektu Johanna Blasiusa Peintnera. We wnętrzu urzędu zachowały się zabytkowe elementy wystroju - polichromie, sztukaterie, meble. W podcieniach ratusza znajdują się pamiątkowe tablice upamiętniające ważne wydarzenia z historii miasta. Ratusz stanowi architektoniczną ozdobę Rynku w Nysie.
Kamienice i fontanna
Wokół Rynku w Nysie zachowało się wiele zabytkowych, renesansowych i barokowych kamienic mieszczańskich z pięknymi fasadami, nad którymi góruje ratusz. Niektóre z nich posiadają ciekawe detale architektoniczne, portalowe obramienia, sgraffita czy zegary słoneczne na elewacjach. Na środku placu znajduje się barokowa Fontanna Trytona z początku XVIII wieku z figurą mitologicznego Trytona.
Pomnik św. Jadwigi Śląskiej
Na nyskim Rynku wznosi się pomnik św. Jadwigi Śląskiej, patronki Śląska. Jest to pierwszy monument tej świętej w przestrzeni publicznej na ziemiach polskich. Odsłonięto go w 2000 roku z okazji 1000-lecia śmierci św. Jadwigi. Autorem rzeźby jest Gustaw Zemła. Pomnik przedstawia świętą w dynamicznej pozie z krzyżem w dłoni.
Fortyfikacje miejskie
Bastion św. Jadwigi
Bastion św. Jadwigi to najlepiej zachowany fragment dawnych umocnień obronnych Nysy. Zbudowany został na planie pięcioboku w XVII wieku. Wewnątrz zachowały się kazamaty, w których obecnie mieści się lapidarium. Na bastionie organizowane są plenerowe imprezy kulturalne. Latem stanowi popularne miejsce spotkań i wypoczynku mieszkańców.
Brama Grodkowska
Okazała Brama Grodkowska pochodzi z XV wieku i pierwotnie była częścią murów obronnych otaczających miasto. Posiada charakterystyczną, gotycką bryłę z wysoką attyką. W pobliżu bramy zachował się fragment dawnego parkanu miejskiego z ostrym łamanym zwieńczeniem. Brama Grodkowska to jeden z najcenniejszych zabytków średniowiecznej architektury obronnej w Nysie.
Mury obronne
Fragmenty średniowiecznych murów obronnych Nysy zachowały się w kilku punktach miasta, między innymi przy ulicy Piastowskiej oraz w rejonie Baszty Prochowej. Najlepiej zachowany odcinek, sięgający nawet 9 metrów wysokości, znajduje się przy Bramie Grodkowskiej. Mury obronne stanowią świadectwo dawnej, strategicznej roli Nysy jako potężnej twierdzy.
Pałace i dwory szlacheckie
Pałac Biskupi
Barokowy Pałac Biskupi z XVII wieku był rezydencją biskupów wrocławskich. Posiada reprezentacyjną bryłę z wewnętrznym dziedzińcem. Obecnie mieści się w nim Muzeum Diecezjalne. W pobliżu pałacu rozciąga się malowniczy Park Biskupi z alejami lipowymi i pomnikami przyrody. Pałac Biskupi to jedna z najokazalszych rezydencji ziemi nyskiej.
Pałac Hochbergów
Neobarokowy Pałac Hochbergów wzniesiono pod koniec XIX wieku dla arystokratycznego rodu von Hochberg. Posiada charakterystyczną, wieloboczną wieżę widoczną z wielu punktów miasta. W pałacu mieściło się liceum żeńskie, a obecnie Zespół Szkół Ekonomicznych. Otoczony jest parkiem z pomnikowymi drzewami i stawem.
Dwór Karwacjanów
Dwór Karwacjanów to zabytkowa rezydencja z XVIII wieku w stylu barokowym, należąca niegdyś do rodu Karwacjanów. Charakteryzuje się skromną, lecz elegancką bryłą z mansardowym dachem. Obecnie mieści się w nim Hotel Dwór Karwacjanów. W pobliżu znajduje się zabytkowy spichlerz folwarczny z tego samego okresu co dwór.
Inne ciekawe miejsca w Nysie
Park miejski im. Piłsudskiego
Urokliwy Park miejski założony został w połowie XIX wieku w stylu angielskim. Rosną w nim rzadkie okazy drzew, między innymi platan klonolistny, tulipanowiec amerykański i lipa krymska. W parku znajduje się scena plenerowa, fontanna, plac zabaw i pomnik Józefa Piłsudskiego. Park stanowi ulubione miejsce spacerów i wypoczynku mieszkańców Nysy.
Kościół św. Piotra i Pawła
Wczesnobarokowy kościół św. Piotra i Pawła wzniesiono w latach 1612-1624. We wnętrzu zwracają uwagę bogate polichromie i ołtarze z XVII wieku. Obok świątyni stoi barokowa dzwonnica z tego samego okresu co kościół. Świątynia znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej i jest cennym przykładem architektury sakralnej Nysy.
Cmentarz żydowski
Na obrzeżach miasta znajduje się stary cmentarz żydowski założony w 1856 roku. Zachowało się na nim około 200 nagrobków z charakterystycznymi inskrypcjami hebrajskimi. Cmentarz dokumentuje historię dawnej społeczności żydowskiej Nysy i jest ważnym miejscem pamięci.
Powyższe miejsca stanowią zaledwie wybrane perełki architektoniczne i kulturowe, jakimi może pochwalić się Nysa. Miasto ma do zaoferowania znacznie więcej, więc zachęcamy do jego odwiedzenia i samodzielnego odkrywania uroków tego wyjątkowego zakątka Opolszczyzny. Gwarantujemy niezapomniane wrażenia!
Podsumowanie
Nysa to niezwykle urokliwe miasto o bogatej historii i wspaniałych zabytkach. Spacerując malowniczymi uliczkami Starego Miasta, co krok natrafiamy na perełki architektury sakralnej, obronnej i świeckiej. Miłośnicy sztuki zachwycą się zbiorami miejscowych muzeów i galerii. Miasto ma też wiele zielonych enklaw, parków i skwerów, które zachęcają do odpoczynku i kontemplacji. Nysa urzeka swoim niepowtarzalnym klimatem i pozwala poczuć ducha minionych czasów. Jest idealnym miejscem na weekendowy wypad dla turystów lub dłuższy pobyt wakacyjny. Z pewnością pozostanie na długo w pamięci każdego, kto ją odwiedzi.