Gliwice to miasto o bogatej historii i wspaniałych zabytkach, które zachwycają swym pięknem i różnorodnością stylów architektonicznych. Od średniowiecznych murów obronnych, przez renesansowe kamienice, aż po współczesne realizacje nowoczesnej architektury - każdy znajdzie tu coś dla siebie. Przyjrzyjmy się bliżej najciekawszym obiektom, które koniecznie trzeba zobaczyć zwiedzając stolicę Górnego Śląska.
Średniowieczne zabytki Gliwic
Kościół Wszystkich Świętych i stare miasto
Sercem średniowiecznych Gliwic jest bez wątpienia gotycki Kościół Wszystkich Świętych z XIV wieku. Jego monumentalna ceglana bryła z charakterystycznymi schodkowymi szczytami góruje nad rynkiem starego miasta. We wnętrzu uwagę zwraca bogate wyposażenie z okresu gotyku, renesansu i baroku. Obok warto zwiedzić pozostałości średniowiecznych murów obronnych i baszt, które niegdyś otaczały gliwicką starówkę.
Baszta św. Mikołaja i mury obronne
Przykładem dobrze zachowanej gliwickiej architektury obronnej jest Baszta św. Mikołaja zbudowana na przełomie XIII i XIV wieku. Posiada kształt kwadratowej, kilkukondygnacyjnej wieży, z charakterystycznymi małymi okienkami strzelniczymi. Baszta stanowi pozostałość po systemie murów, bram i wież obronnych okalających niegdyś miasto.
Ratusz - symbol władzy miejskiej
Na środku rynku wznosi się renesansowy Ratusz z wieżą zegarową. Został zbudowany w latach 1545-1560 i stanowił siedzibę władz miejskich. Obecnie mieści się w nim Oddział Muzeum w Gliwicach. Najcenniejsze zabytki to renesansowa sala rady miejskiej i zegar wieżowy z XVII wieku.
Barokowe i klasycystyczne perełki architektury
Pałac Sołtysów - obecnie siedziba muzeum
Jest to jedna z najwspanialszych rezydencji na Górnym Śląsku. Zbudowany został w XVIII wieku dla gliwickiej rodziny Sołtysów. Elewacje pałacu zdobią liczne rzeźby i detale architektoniczne w stylu barokowym. Obecnie mieści się tu główna siedziba Muzeum w Gliwicach. Warto zobaczyć wystawy poświęcone historii miasta i akcentom śląskim.
Willa Carla Deutscha w stylu historyzmu
Jest to okazała willa miejska wzniesiona w latach 1890-1892 dla przemysłowca Carla Deutscha. Charakteryzuje się eklektyczną architekturą, nawiązującą do stylów historycznych. Szczególnie interesująca jest neogotycka wieża z zegarem oraz zdobienia elewacji inspirowane sztuką islamu.
Kamienice i fontanny na gliwickim rynku
Rynek w Gliwicach otaczają renesansowe i barokowe kamienice z charakterystycznymi szczytami. Niektóre posiadają zdobienia sgraffitowe. Na środku placu znajduje się barokowa Studnia Trytona z XVIII wieku z rzeźbą przedstawiającą mitologicznego Trytona.
Zabytki poprzemysłowe i techniki
Stara Kopalnia - skansen górniczy
To wyjątkowe miejsce poświęcone historii górnictwa na Górnym Śląsku. Znajdują się tu zabytkowe obiekty dawnej kopalni węgla kamiennego - szyb Campi wraz z maszynownią, sortownia, cechownia, stajnie. Można zjechać na poziom 170 metrów pod ziemię.
Radiostacja - arcydzieło modernizmu
Niezwykłą atrakcją jest Radiostacja Gliwice - ukończona w 1935 roku. Stanowi ona arcydzieło architektury modernistycznej zaprojektowane przez inż. Oskara Koniora. Posiada charakterystyczną, wysmukłą wieżę nadawczą w kształcie żelbetowego obelisku.
Huta cynku - dziedzictwo przemysłowe miasta
Gliwice słyną z tradycji przemysłowych, szczególnie hutnictwa. Ich symbolem jest Huta Cynku, założona w 1856 roku. Zachowały się liczne historyczne obiekty fabryczne, w tym dymarka oraz portiernia z modernistycznym neonowym logo.
Miejsca martyrologii i pamięci
Obóz koncentracyjny Gleiwitz I
Przypomina o tragicznych wydarzeniach II wojny światowej. Był to jeden z ponad 40 podobozów KL Auschwitz, gdzie w nieludzkich warunkach przetrzymywano tysiące więźniów. Zachowały się fragmenty ogrodzenia, wartowni i baraków.
Pomnik Powstańców Śląskich
Upamiętnia walkę o polskość Górnego Śląska. Monument przedstawia figuralną grupę powstańców spod znaku Rodła - symbolu śląskich powstań. Odsłonięty został w 1983 roku w 60. rocznicę wybuchu III powstania.
Cmentarz Żołnierzy Radzieckich
Miejsce pochówku radzieckich żołnierzy poległych w walkach o Gliwice w 1945 r. Znajduje się na nim pomnik w formie żołnierza ze sztandarem zaprojektowany przez Xawerego Dunikowskiego. Jest symbolem wdzięczności i pamięci.
Sakralna architektura innych wyznań
Kościół ewangelicki Ap. Jakuba Starszego
Świątynia wzniesiona w latach 1788-1790 dla gliwickiej gminy ewangelickiej. Stanowi przykład architektury sakralnej w stylu późnego baroku. Wyróżnia się monumentalną fasadą z parą wież. Obecnie pełni funkcję kościoła rzymskokatolickiego.
Synagoga - centrum kultury żydowskiej
Została zbudowana w latach 1861-1865 dla gliwickiej gminy żydowskiej. Prezentuje style mauretański z elementami neoromańskimi. W czasie II wojny św. hitlerowcy zdewastowali synagogę. Obecnie mieści się w niej siedziba Centrum Edukacji i Kultury Żydowskiej.
Cerkiew św. Mikołaja - prawosławna świątynia
Jest to najstarsza istniejąca cerkiew na Śląsku, wzniesiona w 1828 r. dla społeczności rosyjskiej. Charakteryzuje się klasycystyczną bryłą z dwiema wieżami oraz tradycyjną architekturą cerkiewną wewnątrz świątyni.
Nowoczesne realizacje i tereny rekreacyjne
Hala Widowiskowo-Sportowa Arena Gliwice
Nowoczesny kompleks sportowo-widowiskowy oddany do użytku w 2018 r. Może pomieścić 15 tysięcy widzów. Organizowane są w niej koncerty, wydarzenia sportowe i kulturalne. Obiekt charakteryzuje się ultranowoczesną bryłą.
Park Chopina - miejsce spacerów i wypoczynku
Jeden z największych i najpiękniejszych parków miejskich w Gliwicach. Zajmuje obszar blisko 20 ha, a jego historia sięga XIX wieku. Rosną tu okazałe drzewa, krzewy ozdobne, znajdują się oczka wodne, alejki, place zabaw.
Gliwicka Aleja Gwiazd Sportu
Wyjątkowe miejsce upamiętniające najwybitniejszych gliwickich sportowców. Od 2012 roku na alei znajdują się tablice z odciskami dłoni i stóp zasłużonych sportowców oraz ich sylwetki.
Podsumowanie
Przedstawione powyżej zabytki i atrakcje Gliwic ukazują niezwykłe bogactwo kulturowe i historyczne tego miasta. Od średniowiecznych murów, przez wspaniałe rezydencje, aż po nowoczesną architekturę i tereny rekreacyjne - każdy znajdzie tu coś dla siebie. Zwiedzanie Gliwic to fascynująca podróż przez wieki historii, która pozwoli poznać specyfikę i tożsamość Śląska. Gorąco zachęcam do odwiedzenia stolicy Górnego Śląska i przekonania się na własne oczy, jak wiele skarbów kryje to wyjątkowe miasto.
Tagi
Udostępnij
