Zamek Moszna to jedna z największych atrakcji turystycznych Opolszczyzny. Jego niezwykła architektura, bogata historia i liczne legendy przyciągają rokrocznie tysiące zwiedzających. W niniejszym artykule przybliżymy dzieje tej niezwykłej rezydencji, opowiemy o jej właścicielach, architekturze i ciekawostkach z nią związanych. Zaprezentujemy Mosznę jako miejsce organizacji wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych. Na koniec damy praktyczne wskazówki dotyczące zwiedzania - o biletach, godzinach otwarcia i najciekawszych miejscach do zobaczenia.
Historia zamku Moszna na Opolszczyźnie
Historia zamku Moszna sięga XIV wieku, kiedy w tym miejscu wzniesiono pierwszy drewniano-murowany gród. Była to warownia strażnicza z małą wieżą mieszkalną. Wkrótce Moszna przeszła na własność rodu von Kurzbachów. W XVI wieku właścicielami zostali von Tschammerowie. To oni około 1560 roku przebudowali gotycki zamek na renesansową rezydencję. W tym czasie dobudowano arkadowe galerie, wieżę zegarową i kaplicę. Kolejnymi właścicielami byli w XVII wieku Siedlniccy, Potoccy i Mielżyńscy.
Największy rozkwit Mosznej nastąpił w XIX wieku, kiedy stała się własnością rodu von Tiele-Wincklerów. Z ich inicjatywy powstała większość dzisiejszych zabudowań i wygląd parku. W latach 1855-1910 przebudowano i rozbudowano zamek nadając mu cechy neogotyku angielskiego. Powstały wtedy m.in. baszta, wieża i palmiarnia. Po II wojnie światowej zamek popadł w ruinę. Odrestaurowano go dopiero w latach 60. XX wieku. Obecnie mieści się w nim luksusowy hotel i restauracja.
Architektura i wygląd zamku
Zamek w Mosznej reprezentuje styl eklektyczny z przewagą cech neogotyckich. Jego bryła jest nieregularna, wieloskrzydłowa z licznymi wieżami i wieżyczkami. Najstarszą częścią jest piętrowy corps de logis flankowany wieżą zegarową i dwukondygnacyjną wieżą mieszkalną zwieńczoną renesansowym hełmem. Od strony parku znajduje się arkadowa galeria z kolumnadą. Neogotycki charakter nadają zamkowi ceglane elewacje, ostrołukowe okna, blanki i wimpergi.
We wnętrzach dominuje neogotycki wystrój - witraże, polichromie, rzeźbione meble. W sali balowej zwracają uwagę unikatowe boazerie inkrustowane motywami roślinnymi. W pomieszczeniach zachowały się piece kaflowe w stylu neogotyckim i neorenesansowym. Warto zobaczyć także kaplicę zamkową z malowidłami ściennymi z XVIII wieku.
Zamek otacza rozległy, malowniczy park krajobrazowy z licznymi stawami, altanami i pomnikami. Rosną tu okazy drzew sprowadzane z całego świata m.in. platany, tulipanowce i metasekwioje.
Właściciele i historia własności
Pierwsza wzmianka o Mosznej pochodzi z 1222 roku, kiedy wieś stanowiła własność klasztoru w Czarnowąsach. W XIV wieku Moszna należała do rycerskiego rodu von Kurzbachów, a w XV wieku do von Tschammerów.
W 1743 roku majątek przeszedł na własność hrabiego Fryderyka Wilhelma von Siedlnickiego. W rękach jego rodziny Moszna pozostała do końca XVIII wieku. Kolejnymi właścicielami byli w XVIII i XIX wieku książę Antoni Barnaba Jabłonowski oraz hrabiowie Potoccy i Mielżyńscy.
Największy rozkwit Mosznej nastąpił, gdy w 1855 roku zakupił ją Karl Gotthard von Tiele-Winckler. Jego syn Franz Hubert kontynuował rozbudowę rezydencji. Po II wojnie światowej zamek popadł w ruinę. Odrestaurowano go w latach 60. XX wieku. Obecnie jest własnością spółki Hotel Zamek Moszna.
Ciekawostki i legendy
Z zamkiem w Mosznej od wieków wiąże się wiele ciekawych historii i legend. Jedna z nich mówi o rzekomych lochach i podziemnych tunelach łączących Moszną z sąsiednimi miejscowościami. W przeszłości miały one służyć m.in. do ucieczek przed najeźdźcami.
Inna legenda opowiada o Białej Damie - duchu zamkowej księżniczki, która każdej wiosny pojawia się w oknach wieży pocztowej. Jak głosi podanie, księżniczka zmarła z rozpaczy po stracie swojego ukochanego.
Niezwykłe jest też tajemnicze zniknięcie jednego z właścicieli Mosznej - Hipolita Mielżyńskiego. Hrabia zaginął w dniu swoich zaślubin z księżniczką Matyldą Radziwiłł. Do dziś nie odnaleziono jego ciała.
Zamek Moszna jako miejsce kultury

Dziś zamek w Mosznej pełni rolę ważnego ośrodka kultury i edukacji. Organizowane są tu wystawy malarstwa, fotografii i rzemiosła artystycznego. Odbywają się koncerty muzyki poważnej i festiwale szantowe. Co roku moszna gości Europejskie Spotkania Zamkowe - święto sztuki z udziałem artystów z całej Europy.
Zamek służył wielokrotnie jako plener filmowy, m.in. do takich produkcji jak "Daleko od szosy" i "Faraon". Sesje fotograficzne chętnie organizują tu pary młode i modelki. W otoczeniu parku powstało Muzeum Gazownictwa prezentujące zbiory związane z historią gazu ziemnego.
Zamek prowadzi ożywioną działalność edukacyjną i kulturalną skierowaną do dzieci i młodzieży - lekcje muzealne, warsztaty historyczne, plastyczne i teatralne.
Wizyta i zwiedzanie zamku
Zamek w Mosznej jest dostępny do zwiedzania od wtorku do niedzieli w godzinach 10-17 (w okresie letnim 10-18). Bilety kosztują 25 zł (normalny) i 20 zł (ulgowy). W cenie zwiedzania jest przewodnik i wjazd na wieżę widokową.
Trasa obejmuje niemal wszystkie pomieszczenia udostępnione do zwiedzania. Zobaczymy m.in. apartamenty rodziny Tiele-Wincklerów, salę balową, jadalnię, bibliotekę, kaplicę, piwnice. Na wieży widokowej podziwiać można panoramę okolicy.
Warto wpisać się na zwiedzanie z przewodnikiem, który barwnie opowiada o historii i ciekawostkach związanych z zamkiem. Po zwiedzaniu można odpocząć w stylowej kawiarni. Sklep z pamiątkami oferuje publikacje, pocztówki i regionalne wyroby rzemieślnicze.
Zamek w Mosznej to must-see każdego turysty odwiedzającego Opolszczyznę. Jego bogata historia, unikatowa architektura i malownicze położenie tworzą niezapomniane wrażenia na długo.
Podsumowanie
Zamek w Mosznej to perła architektury Opolszczyzny o niezwykle barwnej historii sięgającej średniowiecza. Przez wieki rezydencja była własnością wielu znamienitych rodów, które kształtowały jej wygląd nadając cechy renesansu, baroku i neogotyku. Dziś zachwyca gości wspaniałą architekturą, legendami i wyjątkową atmosferą. Jest ważnym ośrodkiem kultury i miejscem organizacji licznych imprez. Zamek warto odwiedzić choćby dla niezwykłych wnętrz, malowniczego parku i przepięknych widoków na okolicę.